Martijn vroemen
In een gezond team is er vertrouwen tussen de teamleden, maar wat is dat? Stephen Covey (1989) heeft een aansprekende metafoor bedacht. Stel dat er tussen mensen – in een relatie, in een groep, met vrienden of collega’s – een soort emotionele bankrekening bestond. Dan is die relatie gezond en prettig als het saldo op die rekening positief is.
Mensen kunnen stortingen doen, bijvoorbeeld door aandacht of eerlijkheid, en dan groeit het gevoel van wederzijds vertrouwen. Er zijn ook opnames, wanneer je anderen verwaarloost, of oneerlijk bent. Soms is een opname niet te voorkomen. Je bent bijvoorbeeld ontzettend druk en daarom niet zo attent voor je partner en je verwaarloost je collega’s een beetje. Zolang het saldo positief is, kan de relatie wel iets hebben. Als je rood komt te staan, dan lijdt de relatie schade. Covey noemt zes mogelijke stortingen, die een opname kunnen worden als je het tegendeel ervan laat zien.
zes mogelijke stortingen:
- Een ander echt begrijpen en soms bereid zijn in zijn wereld te stappen.
- Aandacht voor kleine dingen, een gebaar van zorg bijvoorbeeld.
- Beloftes nakomen. Ze breken is daarentegen een enorme opname.
- Verwachtingen helder maken, ook impliciete. Dit vraagt soms moed.
- Integer zijn. Niet alleen eerlijk zijn, maar ook doen wat je zegt.
- Een oprecht excuus maken voor opnames.
Let wel: iets wat voor jou een storting is, kan door een ander als een opname ervaren worden. Als bijvoorbeeld een excuus als onoprecht wordt ervaren. En een kleine vergeetachtigheid kan voor jou onbeduidend zijn, maar voor een ander van groot belang. Als je aandacht voor anderen hebt, dan weet je beter wat belangrijk voor hen is. Daarom blijft communicatie zo belangrijk en moeten stortingen wel oprecht zijn.
collectieve rekening
Covey werkt zijn theorie niet uit voor groepen en teams, maar het is eenvoudig je een collectieve rekening voor te stellen. In probleemteams is het saldo waarschijnlijk niet positief, in ieder geval niet tussen meerdere teamleden.
Dit concept is heel eenvoudig uit te leggen en als je de zes stortingen bespreekt, dan worden ‘zere plekken’ snel gevonden. Pas wel op dat het gesprek niet alleen gaat over de bankrekening tussen het team en de vreselijke buitenwereld.
Waarom zijn duidelijke doelen belangrijk voor bevlogenheid?
In de figuur zet ik vier archetypen van probleemteams bij elkaar. In de praktijk kom ik ze allemaal tegen, maar je ziet ook mengvormen en soms zie je ook teams van de ene vorm in de andere overgaan. Om met dit model te werken moet je wel deze gebruiksaanwijzing kennen:
Laat dit schema liever niet aan de probleemteams zelf zien. Het zal op weerstand stuiten. Weinig mensen vinden het leuk om een label opgeplakt te krijgen, vooral als het negatief is.
Stel je diagnose zorgvuldig en probeer scherp te kiezen in je aanpak. Neem bijvoorbeeld de interventie ‘grenzen stellen’. In een afgehaakt team bereik je daar weinig mee. In een vechtersteam doe je het vaak in het begin, maar in het slachtofferteam juist wat later. En in het heldenteam roep je er alleen maar verzet mee op.
Kijk naar de historie van het team: een afgehaakt team kan bijvoorbeeld ooit een vechtersteam zijn geweest, dat moegestreden is. En kijk naar de toekomst: een heldenteam kan hard op weg zijn een vechtersteam te worden. Alle soorten teams kunnen de andere soorten geweest zijn, of het worden en dit is relevant voor je aanpak.
Bron: Handboek Teamcaoching
- Bevlogenheid: good for business! - 28 juni 2022
- Hoe verhoog ik de employee engagement? Een paar handige tips! - 25 juni 2022
- Van tevreden naar bevlogen! - 23 juni 2022
- Burn-out vs bevlogenheid - 21 juni 2022
- Creëer je eigen mythe: haal het maximale uit jezelf en je organisatie - 12 juni 2022
Reageer op deze blog