fbpx
bevlogenheid

Self-efficacy, heb jij het?

Bij het horen van het begrip self-efficacy denk je vast ‘weer het zoveelste fancy begrip gebruikt door sprekers en psychologen’. Dat is misschien wel zo maar dit is niet voor niets. Self-efficacy is namelijk een veel onderzochte eigenschap dat een positieve invloed heeft op iemands leven als je er veel van hebt. Heb jij het? 

Wat is self-efficacy?

Self-efficacy (self effi-ka-sie), of in het Nederlands zelfeffectiviteit, is iemands geloof in zijn/haar eigen kunnen om succesvol te zijn in bepaalde situaties. Dat kan zijn bij het voltooien van bepaalde taken, doelen of het oplossen van problemen. 

Eigenschappen self-efficacy

Personen met een hoge mate van self-efficacy bereiken vaak meer dan andere mensen, ze zijn vaker succesvol en kunnen goed met (onverwachte) uitdagingen omgaan. Om dit te bereiken beschikt zo iemand vaak over bepaalde eigenschappen. Zo heeft iemand met veel self-efficacy:

  • een sterk gevoel van betrokkenheid bij de taken of doelen die zij nastreven 
  • zien geen problemen maar uitdagingen
  • daarmee een grotere interesse in de dingen die zij doen
  • een grote veerkracht, ze kunnen vaak goed met tegenslagen omgaan 
  • blijven geloven in hun eigen kracht

Verschil tussen self-efficacy en zelfvertrouwen

Alhoewel de definitie van self-efficacy veel lijkt op het begrip zelfvertrouwen zit er wel verschil in. Waar zelfvertrouwen meer doelt op het ‘gevoel’ over jezelf, doelt self-efficacy meer op het doen. Het gevoel van vertrouwen in jezelf dat je een bepaalde taak of uitdaging aankan. Zelfvertrouwen kan daarentegen wel bijdragen in de zelfeffectiviteit van iemand. 

Kun je self-efficacy ontwikkelen?

Zelfeffectiviteit is iets wat je je hele leven lang ontwikkelt. Het begint bij de vele ervaringen die je als kind opdoet en ook als volwassenen leer je constant nieuwe dingen. Bijvoorbeeld op school en in je werk. Er zijn meerdere bronnen waardoor iemands self-efficacy kan groeien. Volgens de grondlegger van het begrip, psycholoog Albert Bandura, kun je de bronnen van self-efficacy onderverdelen in vier groepen:

Meesterschap Ervaringen

Het verhogen van je zelfeffectiviteit door positieve ervaringen op te doen door taken succesvol af te ronden. 

Sociale Ervaringen

Verhogen van zelfeffectiviteit door vergelijkbare mensen met een vergelijkbare taak te zien slagen en daardoor zelf ook het geloof krijgen dat je het kan. 

Verbale overtuiging

Geloof in je eigen bekwaamheid iets te overwinnen door verbale overtuiging van anderen. Als iemand je heeft aangemoedigd terwijl jij iets succesvol volbracht geeft dat meer vertrouwen dat de volgende taak ook gaat lukken. 

Psychologisch

De mate van zelfeffectiviteit kan beïnvloed worden door hoe iemand zich op dat moment voelt over zijn/haar vaardigheden. Als iemand bijvoorbeeld erg zenuwachtig is voor een presentatie voor een groot publiek of een belangrijke pitch, dan kan het gevoel van self-efficacy dalen. Dit is overigens wel te trainen omdat deze gevoelens slechts iemands interpretatie zijn. 

Voorbeelden van self-efficacy

Een voorbeeld van een iemand met veel zelfeffectiviteit is bijvoorbeeld een ondernemer die vol overgave zijn bedrijf begint en de moeilijkste uitdagingen toch weet te overwinnen. Of een student die na zijn studie een uitdagende baan aanneemt omdat hij/zij denkt erin te slagen. 

Ook op niet professioneel vlak kan iemand veel zelfeffectiviteit hebben. Denk bijvoorbeeld aan een vrouw die voor de eerste keer in verwachting is en verwacht de taak aan te kunnen ongeacht hoe eng of moeilijk het gaat worden. 

Kun je self-efficacy meten?

Ja, je kunt self-efficacy meten. Er zijn verschillende vragenlijsten waarmee je je zelfeffectiviteit een punt kan geven. Één van deze lijsten is bijvoorbeeld de General Self-Efficacy Scale (GSE) van Schwarzer R & Jerusalem M. 

Self efficacy en bevlogenheid

Self-efficacy was een hele tijd geleden een baanbrekend begrip binnen de psychologie. Het is veel onderzocht en veel over geschreven. Iemands geloof in zichzelf om te kunnen slagen heeft namelijk invloed in alle facetten van iemands leven net als bevlogenheid dat ook heeft. Een bevlogen iemand heeft namelijk veel van dezelfde eigenschappen van iemand met een hoge mate van zelfeffectiviteit. Je kunt niet bevlogen zijn zonder een goede dosis zelfeffectiviteit. Het zijn beide niet tastbare begrippen maar zijn wel erg belangrijk voor het succes van iemands leven of organisatie. Succesvolle mensen hebben een hogere mate van zelfeffectiviteit en bevlogenheid dan anderen. Wij durven daarom best te stellen dat bevlogenheid de nieuwe self-efficacy is. 

Over Paul van Heeringen

Paul van Heeringen is als veelgevraagd spreker en als workshopbegeleider dagelijks bezig met de vraag: Wat is er nodig om teams bevlogen te laten presteren? Wat hem drijft is dat 70% van de teams en hun leidinggevenden veel, relatief eenvoudig te realiseren, potentieel laten liggen. Met een hoger doel, focus op wat echt belangrijk is en de basis voor goede samenwerking op orde maak je al verrassend grote stappen. ‘We halen als BV Nederland niet het beste uit onze teams en de teamleden, vaak met onnodig gedoe en tegenvallende resultaten als gevolg.

’Paul is naast managing partner van IMPACT on the Job, spreker, team- en executivecoach tevens de bedenker van de Week van de Bevlogenheid en één van de drijvende krachten achter het online-platform weekvandebevlogenheid.nl.

Bekijk al mijn Artikelen

Reageer op deze blog